Co się dzieje z odpadami medycznymi? Ustawa o utylizacji odpadów medycznych

paź 6, 2023 | Blog

Grzywna w wysokości od kilkuset do kilku tysięcy złotych, a nawet kara aresztu. Takie konsekwencje czekają na podmioty nieprzestrzegające przepisów ustawy o utylizacji odpadów medycznych. Sankcje są nakładane z najwyższą surowością, a to dlatego, że odpady medyczne mogą stanowić zagrożenie epidemiologiczne dla zdrowia i życia ludzi oraz środowiska. Co zatem dzieje się z odpadami medycznymi i jakie w tym zakresie panują w Polsce przepisy?

Utylizacja odpadów medycznych – przepisy

Gospodarka odpadami medycznymi to między innymi zbieranie i transport odpadów oraz nadzór nad tymi działaniami. Jest do tego zobowiązany, każdy podmiot wytwarzający tego typu śmieci:

  • Zakłady Opieki Zdrowotnej
  • Szpitale
  • Gabinety stomatologiczne
  • Przychodnie lekarskie
  • Przychodnie weterynaryjne
  • Gabinety kosmetyczne
  • Studia tatuażu i piercingu
  • Laboratoria
  • Gabinety lekarskie
  • Domy Pomocy Społecznej

Podmioty te produkują zarówno odpady medyczne zakaźne, niebezpieczne, inne niż zakaźne, jak i inne niż niebezpieczne. Do tych pierwszych zalicza się odpady, które zawierają żywe mikroorganizmy bądź toksyny stanowiące zagrożenie epidemiologiczne. Do drugich m.in. chemikalia, leki cytostatyczne i cytotoksyczne czy odpady amalgamatu dentystycznego. Z kolei odpady medyczne inne niż niebezpieczne nie posiadają właściwości niebezpiecznych i należą do nich np. chemikalia czy przeterminowane leki.

Szczegółowe przepisy dotyczące zarządzania odpadami, w tym odpadami medycznymi zawarte są w Ustawie z dnia 14 grudnia 2012 roku o odpadach (Dz.U. z 2021 roku poz. 779, 784, 1648 i 2151). Ponadto szczegółowe wymogi i procedury związane z gospodarowaniem odpadami medycznymi mogą być określane w rozporządzeniach wykonawczych oraz aktach prawa miejscowego.

W związku z tym istotnym dokumentem jest m.in. rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 5 października 2017 r. w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z odpadami medycznymi. Równie ważne jest rozporządzenie Ministra Klimatu I Środowiska z dnia 26 listopada 2021 r. w sprawie unieszkodliwiania oraz magazynowania odpadów medycznych i odpadów weterynaryjnych.

Oryginalne dokumenty można znaleźć na stronie rządowej i każda placówka posiadająca odpady medyczne powinna znać ich treść. To konieczne, by nie działać na szkodę środowiska i uniknąć błędów, za które można zostać ukaranym.

Najważniejsze wytyczne z przepisów o utylizacji odpadów medycznych

  • zakaz zbierania zakaźnych odpadów medycznych poza miejscem wytwarzania,
  • zakaz unieszkodliwiania zakaźnych odpadów medycznych we współspalarniach odpadów,
  • zakaz składowania zakaźnych odpadów medycznych na składowisku,
  • odpady medyczne muszą być zbierane do wysokiej jakości pojemników i worków,
  • do pojemników i worków koloru czerwonego, zbierane są odpady medyczne zakaźne,
  • do pojemników i worków koloru żółtego, zbierane są odpady medyczne niebezpieczne,
  • czas magazynowania odpadów niebezpiecznych nie może przekraczać 72 godzin w pomieszczeniu o temperaturze od 10º C do 18º C,
  • w temperaturze poniżej 10º C odpady medyczne niebezpieczne mogą być magazynowane tak długo, jak długo pozwalają na to ich właściwości, ale nie dłużej niż 30 dni,
  • każdy pojemnik i worek jednorazowego użytku powinien posiadać widoczne oznakowanie o kodzie odpadów w nich przechowywanych,
  • każdy pojemnik i worek jednorazowego użytku powinien być opisany datą rozpoczęcia użytkowania pojemnika i datą zamknięcia worka lub pojemnika.

Kontrola właściwej gospodarki odpadami medycznymi – NIK

Organem uprawnionym do kontroli szpitali i innych podmiotów ws. właściwego gospodarowania odpadami medycznymi jest Najwyższa Izba Kontroli. Instytucja niejednokrotnie wydawała oświadczenia, że system utylizacji odpadów medycznych jest w Polsce nieszczelny. Według NIK jeszcze dekadę temu w Polsce wytwarzało się ok. 40-50 tys. ton odpadów medycznych rocznie 1. Dziś śmieci tego rodzaju liczy się w setkach tysięcy – najnowsze dane mówią o nawet 200 tys ton 2.

Przy tak rekordowych wynikach zaniedbania w kwestii utylizacji odpadów medycznych to poważny problem, za którym kryje się sporo ryzyko. Poważne nieprawidłowości wykryte przez NIK dotyczą szczególnie segregacji:

  • odpady nie są sortowane lub miesza się ich różne rodzaje,
  • na workach i pojemnikach z odpadami brakuje kodów, które określałyby ich rodzaj,
  • na workach i pojemnikach z odpadami brakuje innych istotnych oznaczeń i dat,
  • przepełnione worki uniemożliwiają ich bezpieczne zamknięcie,
  • brak zabezpieczenia pomieszczeń magazynowych przed dostępem osób nieupoważnionych.

Co się dzieje z odpadami medycznymi – metody utylizacji

W Polsce odpady medyczne są utylizowane głównie poprzez termiczne przekształcanie w specjalnych piecach, które spalają szkodliwe substancje. Tego typu obróbce poddawane są przede wszystkim odpady medyczne niebezpieczne. Alternatywne metody na unieszkodliwianie odpadów medycznych to m.in.:

  • autoklawowanie
  • dezynfekcja termiczna
  • działanie mikrofalami
  • inna obróbka fizyczno-chemiczna.

Transport odpadów medycznych

Jednak zanim odpady zostaną spalone lub unieszkodliwione w inny sposób, konieczne jest zadbanie o ich zgodny z prawem i odpowiedzialny transport. To zadanie mogą realizować jedynie podmioty posiadające odpowiednie zezwolenia i zgody. Firma TPO jest nie tylko uprawniona do transportu odpadów medycznych, ale także spełnia najwyższe standardy świadczenia tego typu usług. W celu uzyskania szczegółowych informacji skontaktuj się z nami lub uzyskaj wycenę poprzez formularz na stronie.

Przepisy nakładają na firmy transportujące odpady medyczne szereg wymogów, które muszą zostać spełnione. Dotyczą one właściwego przystosowania pojazdów. Powinny być one zadaszone i oznaczone specjalnymi tabliczkami z przodu oraz z tyłu auta. Ponadto transporter zobowiązany jest do przewożenia ładunku w przystosowanych do tego specjalistycznych pojemnikach na odpady medyczne.

Jednak to nie wszystko. Konieczne jest także właściwe przeszkolenie kierowców i pracowników. W TPO poważnie podchodzi się do transportu odpadów medycznych. Dlatego wyspecjalizowana kadra doskonale wie, jak zadbać o bezpieczeństwo całego procesu. Firma odpowiada nie tylko za transport odpadów medycznych, ale także oferuje sporządzanie sprawozdań czy prowadzenie pełnej ewidencji odpadów w systemie BDO.

Przeczytaj także:

Co to jest numer BDO i kogo dotyczy rejestracja? Podstawowe informacje

Co to jest BDO? Kto musi się zainteresować tym skrótem? To baza danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami, która to zawiera rejestr podmiotów wprowadzających produkty, produkty w opakowaniach i gospodarujących odpadami. Opisywany rejestr jest...

Kody odpadów medycznych w gabinecie stomatologicznym

Gabinety stomatologiczne w wyniku świadczonych usług opieki dentystycznej generują różnego rodzaju odpady medyczne. Te natomiast wymagają szczególnej uwagi, ze względu na niebezpieczną specyfikę i potencjalne ryzyko przenoszenia różnych chorobotwórczych...

Odpady medyczne w salonie kosmetycznym — co do nich zaliczamy?

W rozumieniu ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach art. 3 ust. 8 odpady medyczne, to odpady powstające w związku z udzielaniem świadczeń zdrowotnych oraz prowadzeniem badań i doświadczeń naukowych w zakresie medycyny. Co oczywiste takie odpady wytwarzają...

Klasyfikacja odpadów weterynaryjnych i sposób ich utylizacji

Zarządzanie odpadami medycznymi, w tym weterynaryjnymi, jest kluczowym elementem działalności gabinetów weterynaryjnych. Z tego artykułu dowiesz się, jakie są kategorie odpadów weterynaryjnych, a także jak właściwie i bezpiecznie zarządzać tymi produktami. Ta wiedza...

Wycena

Wprowadź dane swojej firmy by uzyskać ofertę cenową dopasowaną do Twoich potrzeb.

TPO sp. z o.o.
ul. Wileńska 4/8
94-029 Łódź

NIP: 729-24-14-627
REGON: 472284523

BDO: 000037108